2. Ankthi

Mirë se erdhët në klasën e dytë të shëndetit mendor. Shpresoj t'i keni bërë detyrat e shtëpisë nga hera e kaluar, dhe të jeni gati për mësimin e rradhës. 

Sot do të hapim pak vend për të diskutuar ankthin klinik, por jo vetëm.

Çfarë është ankthi?

Rrahje të shpejta zemre kur pret rezultatet e analizave në spital.

Flutura në stomak kur ulesh për të bërë atë provimin e vështirë.

Djersë të ftohta kur të thërret shefi në zyrë pasi s’ke mbaruar detyrën në kohë.

Të gjithë në një formë a tjetër kemi qënë në ankth të paktën një herë në jetë. Kjo është krejtësisht normale. Por për disa njerëz ndjesitë më lartë nuk kalojnë pas disa orësh a një dite. Rrahjet e zemrës shtohen, ankthi përkeqësohet dhe vazhdon për javë, muaj apo vite me rradhë. Arrin deri në një pikë që s’mund ta jetojnë jetën e tyre pa qënë të kujdesshëm apo pa e trajtuar veten përditë. Ky është çrregullimi klinik që quhet ankth.

Paniku, ankthi social, fobitë dhe ankthi i përgjithshëm janë të gjitha pjesë e ankthit klinik.

Simptomat

1.     Nervozizmi dhe frika

2.    Te lëvizurit papushim

3.    Tharje goje

4.    Ndjesi përzierje, të vjen për të vjellë

5.     Kontraktimi i muskujve

6.    Marrja e frymës

7.     Rrahjet e zemrës shtohen

8.    Të bëhen duart dhe këmbët të ftohta e me djersë

9.    Probleme me gjumin

10.  Probleme me tretjen

11.   Ripërsëritje e sjelljeve vazhdimisht

Shkaqet

Studiuesit dhe mjekët akoma nuk e kanë zbuluar se çfarë e shkakton ankthin. Ka sugjerime të ndryshme si ato genetike, apo si pasojë e mjedisit ku jetojmë, por asgjë përfundimtare. Ky fakt është shqetësues për sa kohë statistikat tregojnë një rritje të përhapjes së ankthit me kalimin e viteve.

Trajtimet

Nënllojet e ndryshme të ankthit trajtohen ndryshe, por unë do të përmend 2 trajtime kryesore.

1.     Ilaçe tip antidepresantë dhe anxiolytic: mund t’ju vijë çudi, por ilaçe të njëjta që përdoren për depresionin, përdoren dhe për ankthin. Kjo sepse strukturat e trurit që mendohen se shkaktojnë këto çrregullime, komunikojnë me njëra tjetrën, janë të njëjta, ose gjenden në afërsi. Është interesante që rastet e njerëzve që kanë ankth te miksuar me depresion po rritet ndjeshëm, dhe së fundmi u shtua ne literaturën mjekësore si një kategori e vecantë çrregullimi.

2.    Hipnoterapia/hipnoza: shpesh është konsideruar si mjeksi alternative e cila karakterizohet nga një gjendje qetësimi, përqëndrimi të plotë dhe vëmendje në një pikë për tu futur në gjendjen që njihet si ‘trance’. Për këtë është e nevojshme një terapist. Mënyra sesi ankthi luftohet nëpërmjet hipnozës, mendohet të jetë duke krijuar një hapësirë ku i hipnotizuari kthjellon mendimet a situatat që mund të jenë përgjegjëse për ankthin e vazhdueshëm. Është e sugjerueshme që hipnoza të bëhet njëkohesisht me terapinë e zakonshme. Ndërkohë, ka plot skeptikë që s’e mbeshtesin si trajtim, por studimet tregojnë të kundërtën. Në fakt hipnoza duket se ka efekte të dukshme në tru dhe në sjellje.  

#KeshillateMegit

Ankthi është një emocion i pashmangshëm, qoftë kronik apo akut. Prandaj të gjithë duhet të mësojnë sa të munden për të që të arrijnë ta parandalojnë apo luftojnë nëse duhet. Dy këshillat e mia janë si më poshtë:

1.     Meditoni. Mjafton një 5-minutësh cdo ditë dhe do ta bëni ankthin shokun tuaj më të mirë. Nëse nuk keni informacion për meditimin apo ju duket dicka e largët dhe tejet e vështire, më lini t’ju them se nuk është ashtu. Herës tjetër që do të lani enët, përqëndrohuni në ujin që rrjedh, çfarë temperature ka, çfarë zhurme bën, është i turbullt apo i kthjellët. Pastaj kalojeni vëmendjen te ndjesia e sfungjerit, te tingujt në kuzhinë, e kështu me rradhë. Ja ku medituat, madje duke bërë një punë shtëpie shumë të bezdisshme. Për ata nga ju që nuk lajnë ene, mos kini merak: së shpejti do të shkruaj një post për mënyra të thjeshta meditimi. Për ju që nuk duroni dot, Google është gjithmonë aty.

2.    Ndiqni në rrjete sociale Mel Robbins. Mel është një life-coach, apo trajnere jete, që jep këshilla nga më të ndryshme për të patur një jetë të shendetshme dhe për t’u ndjerë të plotësuar.

Ja ku shpenzuat pak kohë për veten dhe mësuat dicka të re. Sic ju premtova do të shkruaj së shpejti për meditimin, por gjithashtu do të ketë një postim mbi ankthin social (si frika që ndjejmë kur jemi në grupe njerëzish dhe duhet të marrim pjesë në bisedë).

Megjithatë jam mëse e hapur të diskutojmë një temë tjeter që bie nën ankthin. Mirëpres pyetjet dhe komentet si ngahera.

Shumë mirënjohëse për këtë hapësirë!

Juaja,

Megi

Burime

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/anxiety/symptoms-causes/syc-20350961

https://www.healthline.com/health/anxiety-symptoms

https://www.ipnos.com/blog/trataka-steady-gazing-meditation/